Những ai ít quan tâm tới thế giới hi-end chắc sẽ không thể tin rằng có những sợi dây nối từ ampli ra loa giá tới hàng chục nghìn USD, những miếng cao su kê máy nhỏ bằng nút chai bia nhưng giá tương đương nguyên một két!

Dây dẫn xịn có giá rất đắt.

Chỉ khi nào nghe thử và đối chiếu với những loại dây dẫn thông thường khác, bạn mới nhận thấy tính logic của những con số đáng ngạc nhiên đó và mới hiểu ra rằng mỗi chi tiết nhỏ đều có “phần đóng góp” vào chất lượng âm thanh dàn máy.Trước tiên phải kể tới dây digital (digital cable) dẫn tín hiệu từ nguồn CD tới thiết bị giải mã D/A (digital/analog converter). Thường những thiết bị nhà nghề cung cấp 4 khả năng sử dụng dây digital: theo chuẩn Coaxial - RCA (có đầu nối dạng bông sen), chuẩn XLR (còn gọi là Balance - đầu ca-nông giống như đầu nối micro), dây cáp quang (optical cable) dẫn tín hiệu số dưới dạng quang học và chuẩn Toslink cũng dùng cáp quang nhưng theo công thức sản xuất của hãng AT&T (Mỹ). Chất lượng truyền tải tín hiệu của 4 loại dây trên phụ thuộc vào độ dài, chất liệu chế tạo và bí quyết của từng hãng. Tuy nhiên khi dùng "kiểm nghiệm mù" (bằng cách để các chuyên gia âm thanh nghe đối chứng trong bóng tối), người ta nhận thấy rằng loại Balance (đầu nối XLR) cho âm thanh trung thực hơn.
Loại dây thứ hai được nối từ D/A tới bộ phận tiền khuếch đại (pre-ampli) và từ pre-ampli tới phần công suất (main-power), dây dẫn sử dụng sẽ được gọi là dây tín hiệu (interconnect cable). Đầu nối chuẩn của loại dây này cũng là RCA (bông sen) và XLR (ca-nông). Nếu máy của bạn có thiết kế mạch Balance thì sử dụng dây XLR là tốt nhất, âm thanh sẽ tròn, ấm và “đầy đặn” hơn. Thông thường chất liệu chế tạo dây dẫn là hợp kim đồng hay bạc đặc biệt. Một số hãng nổi tiếng như Purist Audio còn nghiên cứu thiết kế dây dẫn được ngâm trong môi trường dầu, đảm bảo truyền tải tối đa tín hiệu âm thanh.
Loại dây thứ ba đưa tín hiệu từ ampli ra loa gọi là dây loa (speaker cable). Độ dài phổ biến vào khoảng 3 m, ít khi dài hơn vì chất lượng âm thanh tỷ lệ nghịch với chiều dài dây dẫn. Cũng giống như interconnect cable, dây loa được làm từ đồng, bạc và một số hợp kim đặc biệt. Nhờ bí quyết của từng nhà sản xuất mà chất lượng dây loa (kèm theo đó là giá bán) có sự khác nhau. Ngoài ra, tùy thuộc loại nhạc thường nghe và nhãn hiệu dàn máy của mình, bạn có thể tham khảo giới chuyên môn để tìm được loại dây phù hợp. Có một số người chơi cầu kỳ đã chuẩn bị nhiều loại dây để sẵn sàng thay đổi khi nghe những chủng loại nhạc khác nhau.
Nhiều loa có thiết kế 2 ngõ vào riêng biệt cho 2 giải tần cao (treble) và thấp (bass), vì thế bạn có thể sử dụng dây 2 cầu (bi-wire) để khai thác ưu thế đó. Điểm nổi bật của cách đấu dây này là hiệu ứng stereo tăng lên rõ rệt, âm thanh ở các nốt cao sáng sủa và sắc nét hơn.

Bên cạnh những loại dây tín hiệu kể trên, bạn cũng nên chú ý tới dây nguồn cấp điện (power cable). Những công ty hàng đầu như Siltech, Transparent, MIT, Wireworld... đều cung cấp những dây điện nguồn có khả năng lọc tạp âm và xung động cao, bảo toàn sự tinh khiết của âm thanh.
Dĩ nhiên các bộ phận trong một dàn máy hi-end phải có chung đẳng cấp. Một sợi dây dẫn mắc tiền được nối với một chiếc ampli bình thường sẽ không thể phát huy tác dụng. Vì vậy các chuyên gia đã đưa ra công thức sau đây để giúp những người chơi tham khảo khi phân bổ ngân sách cho dàn máy: 50% cho phần điện tử (CD, D/A, ampli...); 40% cho loa và 10% cho dây dẫn. Giả sử tổng trị giá dàn máy của bạn là 10.000 USD thì đầu tư cho dây dẫn khoảng 1.000 USD là vừa phải.
Một số dây hi-end nổi tiếng: có rất nhiều hãng chuyên sản xuất các loại dây cao cấp cho thị trường đặc biệt này. Hàng năm những tạp chí âm thanh chuyên ngành đều giới thiệu các loại dây và bài phân tích ưu, nhược điểm từng loại. Các thương hiệu thường được đánh giá cao là Van Den Hul, Tara Labs, Straight Wire, Purist Audio Design, MIT, Kimber Cable... Tuy nhiên, cũng giống như ghi chú dưới mỗi dòng quảng cáo dược phẩm “đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng", khi lựa chọn các loại dây dẫn, bạn hãy cố gắng "nghe thử trước khi ra quyết định".

(Theo SGTT)