Vệ sinh hệ thống máy không chỉ đơn giản là làm mới bên ngoài thiết bị mà quan trọng nhất là làm sạch đường truyền tín hiệu âm thanh. Các giắc nối thiết bị, đầu dây cáp, cọc loa, cầu chì là những bộ phận quan trọng cần được quan tâm và vệ sinh đúng cách. Sau một thời gian sử dụng hệ thống âm thanh, bạn cảm thấy chất âm có chiều hướng đi xuống, đôi lúc có cả tiếng chói. Có thể bạn sẽ băn khoăn: Liệu mình có mua phải đồ dởm hay không. Thực ra, không phải bạn mua phải đồ không tốt mà đơn giản là vì quá trình ôxy hóa diễn ra tại các đầu giắc nối của thiết bị đã làm hỏng chất âm ban đầu của hệ thống.
Tại sao cần phải vệ sinh hệ thống âm thanh?

Đầu CD là nguồn phát âm thanh. Ảnh: Perreaux.

Đường truyền tín hiệu âm thanh trong một hệ thống máy đi từ phần nguồn CD/LP/Tape qua các phần tiền khuếch đại, khuếch đại rồi đến điểm cuối cùng là loa. Trên quãng đường đi, tín hiệu qua các giắc nối, cọc loa là những điểm "nhạy cảm" mà môi trường ngoài có thể tác động và gây ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh. Sau một thời gian sử dụng, những điểm tiếp xúc này sẽ bị bám bụi bẩn, thậm chí có thể bị ăn mòn do sự ô nhiễm của phòng nghe. Nguyên nhân gây ô nhiễm thường là khói thuốc, độ ẩm môi trường cao, mồ hôi tay (đặc biệt là mồ hôi muối) khi tiếp xúc trực tiếp với các đầu giắc và cọc loa. Tất cả những nguyên nhân này đều thúc đẩy những phản ứng hóa học xảy ra tại các trạm nối, đẩy nhanh quá trình ôxy hóa và ăn mòn. Khi bề mặt tiếp xúc bị nhiễm bẩn, hiện tượng này sẽ làm ảnh hưởng tới sự trình diễn của cả hệ thống, gây ra những âm chói, gắt rất khó chịu. 
Ngoài ra, đối với các hệ thống âm thanh studio, do có rất nhiều giắc nối (ở loa, ampli, micro, mixer...) nên chỉ sau một thời gian ngắn, nếu không được vệ sinh đúng cách, chất lượng bản thu âm sẽ giảm rõ rệt. Bên cạnh việc làm giảm chất lượng âm thanh, những thiết bị video có kết nối qua giắc RCA, S-Video, Component... không được vệ sinh sẽ ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh thể hiện.
Vệ sinh hệ thống máy

Dây cáp RCA. Ảnh: Colordriver.

Để vệ sinh hệ thống máy, trước tiên, bạn cần tháo rời tất cả các dây dẫn kết nối, kể cả dây điện nguồn. Hãy làm sạch các đầu dây và giắc cắm theo cách đơn giản: Dùng vải lau thật sạch. Thông thường, các bạn sẽ thấy những phần tiếp xúc sẽ bị ôxy hóa và làm mờ bề mặt kim loại. Đối với dây RCA cao cấp, đầu kim (pin) thường được xẻ rãnh và xung quanh giắc cũng được cắt nhiều rãnh, bạn hãy cắm đầu dây vào và xoay vài vòng quanh giắc nối RCA của thiết bị. Như vậy, bạn đã phần nào loại được lớp ôxy hóa ở cả phần tiếp xúc của đầu dây và cổng kết nối của thiết bị. Với dây loa, ngoài việc làm sạch các đầu dây, nếu dùng loa có hai cầu trở lên, bạn nên tháo rời và vệ sinh những thanh kim loại (thường là đồng) bắt cầu, sau đó nối dây lại như cũ.
Sau cùng, bạn nên làm sạch cầu chì trong thiết bị, nơi có sự tiếp xúc trực tiếp giữa kim loại với kim loại. Đôi khi cầu chì được nhà sản xuất để ngoài chassis với ký hiệu chữ Fuse, nhưng có khi bạn phải tháo nắp máy, và quan sát kỹ mới thấy nó. Thao tác làm sạch cũng rất đơn giản, bạn tháo lấy cầu chì, rồi vệ sinh hai đầu và phần kim loại ở giữa.
Sử dụng dung dịch bảo vệ bề mặt kim loại

Dung dịch Solution của Van Den Hul. Ảnh: Audiokit.

Sau khi vệ sinh toàn bộ các giắc nối, cọc loa, cầu chì, bạn sẽ thấy rõ chất lượng âm thanh đã được cải thiện. Tuy nhiên, tình trạng này chỉ kéo dài được khoảng 3 tháng vì sau đó hiện tượng ôxy hóa ở các đầu nối lại xảy ra, nhất là ở những nước có khí hậu nhiệt đới như Việt Nam, quá trình này diễn ra nhanh hơn. Như vậy, cứ vài tháng, bạn lại phải hì hục tháo ra, lắp vào. Với những hệ thống đơn giản thì chuyện này không quá phiền phức, nhưng nếu là hệ thống lớn gồm nhiều thiết bị hay khi bạn sở hữu hai, ba hệ thống khác nhau thì việc vệ sinh từng đầu dây, tháo từng thiết bị sẽ mất rất nhiều thời gian và thực sự trở thành một gánh nặng.
Để giải quyết vấn đề này, bạn có thể sử dụng một loại dung dịch đặc biệt có khả năng bảo vệ bề mặt kim loại khỏi hiện tượng ôxy hóa. Hiện tại, trên thị trường chỉ có duy nhất dung dịch Solution của Van Den Hul. Dung dịch này trơ hoàn toàn và dùng để phủ lên bề mặt kim loại. Lớp phủ đó sẽ ngăn không cho các phản ứng hóa học xảy ra và giữ sạch bề mặt kim loại giúp dòng tín hiệu có thể chạy qua các nơi có tiếp xúc giữa kim loại với kim loại một cách trơn tru, không bị ảnh hưởng bởi tác nhân ôxy hóa gây nhiễu âm ở tần số cao. Dung dịch Solution có khả năng bảo vệ hệ thống của bạn trong một thời gian rất dài.

(Theo Nghe Nhìn)